Džon Džejms Odubon – ptice u srcu

Džon Džejms Odubon, čovek koji je istovremeno bio i ornitolog, i lovac, i slikar, i prirodnjak, rođen je 27. aprila 1785. godine. Ptice Amerike za njega su bila pravo blago, blago koje je oslikao i opisao na način na koji pre njega to niko nije uradio, po čemu je ostao zapamćen i dan danas.

Džon Džejms Odubon razvio je sopstveni, specifičan metod crtanja ptica. Prvo bi ih ubio, a potom kao takve oslanjao na žice kako bi bile u što prirodnijem položaju. Kada se radilo o velikim pticama poput orla, znao je da provede čak i po petnaest sati dnevno pripremajući ga i crtajući ga. Gledajući njegove slike može se uočiti da ih je često slikao kao uhvaćene u pokretu, kako jedu ili love, što je potpuno suprotno od načina prikazivanja njegovih prethodnika.

Uticaj kakav je Džon Džejms Odubon imao na ornitologiju i istoriju prirode bio je dalekosežan, s obzirom da je veliki broj kasnijih ornitoloških radova bio inspirisan njime. Zanimljivo je da ga Čarls Darvin čak tri puta citira u svom delu “O poreklu vrsta”, ali i u kasnijim radovima. Bezobzira što su mnogi Odubonovi savremenici primetii greške u njegovom posmatranju, ipak je dao značajan doprinos razumevanju ponašanja, ali i anatomije ptica. Otkrio je 25 novih vrsta i 12 podvrsta ptica.

Njegovo delo “Ptice Amerike” smatra se jednim od najznačajnijih primeraka umetnosti. Ona sadrži 435 rukom obojenih ilustracija koje su urađene po Odubonovim prethodno izrađenim bakrorezima, a svaka slika propraćena je detaljnim naučnim opisom. Primerak “Ptica Amerike” prodat je 2000. za 8,8 miliona dolara, što je do nedavno bio rekord za knjigu sa aukcije. Međutim, 2010. godine anonimni kolekcionar kupio je redak primerak ove knjige za 10,2 miliona dolara na aukciji u Londonu.

Džon Džejms Odubon želeo je da otputuje u delove Amerike čije ptice još uvek nije uspeo da opiše, ali  mu zdravstveno stanje nije dozvolilo da zamisao i realizuje. Godine 1848. počinje da ispoljava znake senilnosti, a već 27. januara 1851. godine umire u porodičnoj kući. U njegovu čast izgrađan je impozantan spomenik na groblju koje je centar Baštine Ružinog Okruga u Njujorku.